Bijwonen bruiloft niet-Jehova Getuigen. Werkelijk over alles heeft de leiding van het wachttorengenootschap (WTG) wel een mening. Als het even kan legt ze die dwingend op aan de eigen leden, de Jehovah’s Getuigen (JG). Het lijkt dan wel of deze zelf kunnen beslissen wat ze doen, maar de onderliggende boodschap is dat het WTG spreekt namens Jehovah en daarmee is de toon van de “aanbeveling” volledig gezet.
Zo ook bij het onderwerp “Bijwonen bruiloft niet-Jehova Getuigen”. Dat doet mij denken aan een uitnodiging voor een bruiloft van collega’s waar ik toen mee werkte bij A.F. Jansen (mode) in Den Bosch. Dat moet ± 1983 geweest zijn. Wij waren ook uitgenodigd voor het bezoek aan de huwelijksplechtigheid in de kerk. In Heerewaarden, Bommelerwaard. We zaten toen nog volop onder de hersenspoeling / indoctrinatie van het wachttorengenootschap en vonden het heel moeilijk om gehoor te geven aan die uitnodiging. Een kerk ingaan was al een overtreding in die tijd. Toch deden we het.
Voor de dienst de kerk uit…
Wat vreugde zou moeten geven, veroorzaakte een bepaalde mate van stress bij ons. We waren de kerk al ingestapt, zaten volgens mij al onrustig op een bankje, totdat we dachten dat we iets verkeerd deden voor Jehovah. Ja, ik weet het; het klinkt belachelijk, het is ook belachelijk. Achteraf gezien, maar toen zagen we dit niet. We hebben de dienst niet bijgewoond en ons – zo ik mij herinner – later verontschuldigd hiervoor. Wat een vertoning zeg! Ik schaam mij er nu nog voor. Wat een blindheid! Dat we ons ooit zoiets hebben laten opleggen… Maar zo gaat dat nu eenmaal bij indoctrinatie. Mensen doen dan vreemde dingen.
Artikel in De Wachttoren 1974 /1977
Bij het doorbladeren van De Wachttoren (deze staan gescand op internet) voor een ander onderwerp kwam ik een artikel tegen dat laat zien waarom wij toen tot zulke vreemde gedachten kwamen. De onderstaande tekst is een vertaling uit de rubriek “Vragen van lezers” uit de Engelstalige Wachttoren van december 1974. Dat verscheen pas in mei 1997 in de Nederlandse versie en is nog te lezen op de website van de organisatie.
Hierbij het artikel om zelf te lezen hoe de manipulatie van het denken van Jehovah’s Getuigen er in de praktijk uitziet. Suggestief redeneren om dwingend te kunnen zijn, zodat de JG doen wat er geleerd wordt. Terwijl ze toch het idee hebben dat ze zelf vrij zijn om een beslissing te kunnen nemen. Het gaat altijd in de trand van “Je moet het zelf weten, maar…”, gevolgd door “verantwoording nemen” en een lange uiteenzetting richting de keuze die gemaakt zou moeten worden. Op een zodanige manier dat een andere – eigen – keuze in feite niet mogelijk is. Door dergelijke artikelen, gecombineerd met wat er op vergaderingen en ook onderling wordt gezegd, kan de individuele Jehovah Getuige geen kant meer op. Maar goed, dat was dan ook de bedoeling van de organisatie van Jehovah’s Getuigen.
In rode tekst zet ik er wat commentaar bij. Bijwonen bruiloft niet-Jehova Getuigen
Welk standpunt nemen Jehovah’s Getuigen in met betrekking tot het bezoeken van de trouwerij van een wereldse kennis of een werelds familielid?
De kop is al direct fout. Met “Welk standpunt nemen Jehovah’s Getuigen in…” is het direct geen persoonlijke aangelegenheid meer. Het is nu al tot een collectief gemaakt. M.a.w.: als je een JG bent, zou dit jouw standpunt moeten zijn, want je ben lid van dezelfde groep en anderen nemen dit standpunt ook in. Dat is uiteraard nog maar te bezien. Waarschijnlijk niet, maar hier wordt de “onderzoekende JG” direct al de gewenste richting op gestuurd. Heel subtiel, wel duidelijk en ook gemeen. Het is oneerlijk t.o.v. de melding dat het een “persoonlijke beslissing” zou zijn. Door zo’n titel is dat idee direct weer van tafel gehaald. De JG is immers geleerd dat het om het collectief gaat en niet zozeer om de eigen gedachten.
In het geval van minderjarigen die de trouwerij graag willen bijwonen, berust de definitieve beslissing bij de ouders. Overigens is dit een kwestie waarin men een persoonlijke beslissing moet nemen en waarin elke christen zich bereid moet tonen zijn eigen verantwoordelijkheid te dragen. Er zijn echter schriftuurlijke beginselen en allerlei omstandigheden die in aanmerking genomen moeten worden.
Tekst met “goddelijke basis”
Met de laatste zin heb je de boodschap gekregen dat wat volgt conform de Nieuwe Wereldvertaling (de JG-“bijbel”) zou zijn. Daarmee heeft de komende tekst een soort “goddelijke basis” gekregen en de status van moeten. Volgens het wachttorengenootschap dan uiteraard. Nogmaals, dan is het lastig om te gaan denken dat je het toch anders zou willen doen op dit onderwerp als de organisatie het aangeeft.
De trouwerij zou in een religieus gebouw kunnen plaatsvinden en door een geestelijke geleid kunnen worden. Hierdoor zou er een heel ander aspect aan verleend worden dan wanneer het uitsluitend om een burgerlijke ceremonie ging. Een ware christen zou het niet met zijn geweten overeen kunnen brengen deel te nemen aan gebeden of godsdienstoefeningen waarvan hij weet dat ze in strijd zijn met de bijbelse leer. Ook heeft hij er geen belangstelling voor te zien hoe dicht hij bij afvallige daden kan komen zonder de grens te overschrijden. Hij is verplicht het schriftuurlijke gebod te gehoorzamen: „Komt niet onder een ongelijk juk met ongelovigen. Want wat voor deelgenootschap hebben rechtvaardigheid en wetteloosheid? . . . Of welk deel heeft een gelovige met een ongelovige? . . . ’Gaat daarom uit hun midden vandaan en scheidt u af’, zegt Jehovah, ’en raakt het onreine niet langer aan’.” — 2 Kor. 6:14-17.
Er is maar één denkrichting mogelijk
Moet ik echt uitleggen wat hier boven gebeurt? “Een ware christen”, “zijn geweten”. “Geen belangstelling”, “afvallige daden”. “Grens overschrijden”. “In strijd met de bijbelse leer”. “Verplicht het schriftuurlijke gebod te gehoorzamen”. “Niet onder juk met ongelovigen”. “Raakt het onreine niet langer aan”. “Gaat daarom uit hun midden vandaan”. Dit alles gevolgd door een tekst uit de Nieuwe Wereldvertaling. Waar kan een JG heen met z’n “eigen beslissing”? Nergens toch? Er is maar één denkrichting mogelijk, maar één beslissing. Doen wat het wachttorengenootschap zegt in de kwestie bijwonen bruiloft niet-Jehova Getuigen. Van een serieuze mogelijkheid om zelf te beslissen is toch geen sprake hier?
Het is begrijpelijk dat iemand die wordt uitgenodigd om de trouwerij van wereldse familieleden of kennissen bij te wonen, soms voor een moeilijke situatie kan komen te staan. De uitnodiging kan bijvoorbeeld aan een christelijke vrouw en haar ongelovige echtgenoot zijn gedaan. Hij vindt misschien dat zij beiden de bruiloft dienen bij te wonen. Toch kan dit haar zorgen baren. Zij zou kunnen redeneren dat als zij een kerkelijke trouwerij zou bijwonen, de emotionele druk van de omstandigheden haar ertoe zou kunnen brengen iets verkeerds te doen. Aan de andere kant zou zij de conclusie kunnen trekken dat zij, uit achting voor de wensen van haar man, met hem zou kunnen meegaan als iemand die de ceremonie alleen maar met respect gadeslaat, terwijl zij daarbij vastbesloten is niet aan religieuze handelingen deel te nemen.
Levensgrote splijtzwam tussen man en vrouw
Het WTG bemoeit zich overal mee. Deze club van een paar mannen heeft er geen enkel bezwaar tegen om een levensgrote splijtzwam tussen man en vrouw te plaatsen, als één van de twee geen lid van de sekte is. De trouwerij wordt in dit gedeelte alvast tot een “religieuze handeling” verklaard. Er worden veel woorden gebruikt om pure onzin te verkondigen.
Ongeacht hoe een vrouw de kwestie beziet, het zou haar tot nut strekken wanneer zij haar standpunt aan haar man uiteenzet. Indien hij, op grond van haar uiteenzetting, tot de conclusie komt dat de aanwezigheid van zijn vrouw aanleiding zou kunnen geven tot een situatie die minder prettig voor hem is, zou hij er de voorkeur aan kunnen geven alleen te gaan. Misschien wil hij echter dat zij toch met hem meegaat, maar dan als een stille waarneemster, in welk geval zij zal moeten beslissen of zij zal gaan.
Iets wat in aanmerking genomen dient te worden, is de uitwerking die het bijwonen van een trouwerij in een religieus gebouw op medegelovigen zou kunnen hebben. Zou dit het geweten van sommigen kunnen schaden? Zou hun weerstandsvermogen met betrekking tot het deelnemen aan werkelijk afgodische daden soms door deze handelwijze van u kunnen verzwakken? Een bijbels beginsel dat hier in het beeld verschijnt, is „dat gij u van de belangrijkere dingen moogt vergewissen, zodat gij tot op de dag van Christus onberispelijk moogt zijn en anderen niet tot struikelen brengt”. — Fil. 1:10; zie ook 1 Korinthiërs 8:9-13.
Bruiloft bezoeken is deelnemen aan werkelijk afgodische daden
Voor als het nog niet duidelijk is voor de JG die dit leest, wordt er alvast ingepraat op het schuldgevoel. Daar is het WTG gewoon heel erg goed in! “Je brengt je mede-JG in gevaar, als je gaat”, wordt er gezegd. Het bezoeken van een bruiloft is ineens “deelnemen aan werkelijk afgodische daden” geworden. Dat is nogal een degradatie van een trouwerij! En dan ook nog de grote klets van “een bijbels beginsel dat hier in beeld verschijnt”: “Hou je toch vooral bezig met de belangrijke dingen (die van het WTG), anders struikel je”. Een JG die dit leest en serieus neemt, kan ook nu weer niet anders concluderen dat hij niet moet gaan. Geen bijwonen bruiloft niet-Jehova Getuigen dus.
Soms houdt een uitnodiging voor een trouwerij in dat u als een van de genodigden een actief aandeel aan de plechtigheid hebt. Wat te doen als dit zou betekenen dat u aan bepaalde religieuze handelingen zou moeten meedoen? Het is duidelijk dat iemand die God wil behagen, geen aandeel kan hebben aan handelingen die deel uitmaken van valse religie; hij of zij moet in harmonie met Gods Woord handelen. Een christen zou evenwel kunnen uitleggen hoe hij over deze zaken denkt en hij zou kunnen uiteenzetten dat hij de vreugde van de trouwdag in geen enkel opzicht wil bederven doordat hij verantwoordelijk is voor wat een pijnlijke situatie zou kunnen blijken te zijn.
Kan een een Jehovah Getuige iets anders doen dan wat wachttorengenootschap beveelt?
En daar gaan we weer… “Iemand die God wil behagen”. “Handelingen die deel uitmaken van valse religie”. “Moet in harmonie met Gods Woord handelen”. “Pijnlijke situatie”. Wat kan een Jehovah Getuige die denkt dat dit alles van God afkomstig is doen? Kan hij iets anders doen, dan wat het wachttorengenootschap hier beveelt? Het antwoord lijkt mij inmiddels wel duidelijk. Niks geen eigen keuze maken, helemaal nada.
In dergelijke aangelegenheden moeten christenen alle betrokken factoren zorgvuldig overwegen. Onder bepaalde omstandigheden zouden zij de conclusie kunnen trekken dat er geen moeilijkheden zouden rijzen als zij als stille waarnemers aanwezig zijn. Aan de andere kant zouden de omstandigheden van dien aard kunnen zijn dat een christen kan redeneren dat de schade die wellicht aan zijn geweten of dat van anderen toegebracht zou kunnen worden door zulk een wereldse trouwerij bij te wonen, zwaarder weegt dan de mogelijke voordelen die door zijn aanwezigheid worden afgeworpen. Wat de situatie ook is, een christen dient zich ervan te vergewissen dat zijn beslissing geen inbreuk maakt op het bewaren van een goed geweten voor het aangezicht van God en zijn medemensen.
Hersenspoeling en indoctrinatie “avant la lettre”
Gelukkig, dit is de laatste paragraaf van deze bedenkelijke retoriek. Hersenspoeling en indoctrinatie “avant la lettre”. Wie wil leren hoe dat moet, kan dit als voorbeeld nemen. En nog veel meer publicaties overigens van het wachttorengenootschap. Echt, je leert heel veel als er op uit bent om iemand iets te laten denken of doen, onder het valse voorwendsel dat iemand zijn eigen beslissing mag uitwerken.
Wat te denken van deze laatste zin, die daar staat omdat deze vooral moet blijven hangen bij de lezer: “Wat de situatie ook is, een christen dient zich ervan te vergewissen dat zijn beslissing geen inbreuk maakt op het bewaren van een goed geweten voor het aangezicht van God en zijn medemensen.” Dus: “Denk goed na voor dat je anders beslist dan wij willen…”
Wij zullen waarschijnlijk wel dit artikel ooit gelezen hebben, aangevuld met de rest van indoctrinatie, gezien onze reactie in de kerk in Heerewaarden. Even dachten we nog zelf toen, maar dat was maar van korte duur. Van een mooie bruiloftsdag voor ons en respect voor het bruidspaar en andere genodigden (mea culpa) kwam niet veel terecht. Dat nooit meer.
Het is onze wens dat niemand meer zich stelt onder dit soort bedenkelijke retoriek vanuit het wachttorengenootschap. De JG-leiding doet dit alles in naam van God, maar die heeft er gelukkig totaal niks mee te maken.
Bijwonen bruiloft niet-Jehova Getuigen
Bijwonen bruiloft niet-Jehova Getuigen
