Jehovah bezoekt Abraham

Jehovah bezoekt Abraham. De geschiedenis in Genesis 18, dat Jehovah op bezoek gaat bij Abraham en met hem eet en spreekt, is een goed voorbeeld van welk een leerstellige puinhoop er ontstaat als men niet simpel gelooft wat er staat. Dit is van toepassing op het wachttorengenootschap (WTG), de leermeester van de Jehovah’s Getuigen (JG).

Wat had het WTG dan moeten geloven i.v.m. Genesis 18? Heel simpel: Jehovah bezoekt Abraham. Zo staat het geschreven. Accepteer het dan ook! Jehovah is namelijk het uitgedrukte Beeld Gods. God (in al Zijn Heerlijkheid) kunnen wij als mensen niet zien (o.a. Johannes 1 : 18) maar Zijn uitgedrukte Beeld, Zijn “buitenkant”, kan de mens wél zien. In de dagen van Abraham (tot aan de Opstanding) was dat onder de Naam Jehovah. Sinds de opstanding van de Here Jezus is dat onder de Naam van de Zoon: Here (Jehovah) Jezus Christus. Er is géén andere Naam dan Déze, leert de Apostel Petrus in Handelingen 2 tot 4. Dat volgt op wat de Here Jezus zei op de dag van Zijn opstanding (Matthéüs 28 : 18):

Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde.

De geschiedenis van Jehovah bezoekt Abraham in Genesis 17 en 18

De geschiedenis van Abraham in Genesis 18, die Jehovah zelf op bezoek krijgt en met Hem spreekt, is onderdeel van een ruimer verslag. Dat begint in hoofdstuk 17 : 1, waar Jehovah verscheen aan de 99-jarige Abraham. Hoe dat er precies uitgezien moet hebben, staat er niet bij, maar wel dat Jehovah verscheen (en dus geen ander “wezen”; een engel genoemd). Vers 1 zegt:

Als nu Abram negen en negentig jaren oud was, zo verscheen de HEERE aan Abram, en zeide tot hem: Ik ben God, de Almachtige! Wandel voor Mijn aangezicht, en zijt oprecht!

Jehovah verschijnt aan Abraham in Genesis 12

Jehovah verscheen en spreekt tot de gelovige Abraham en doet hem grote beloften. Jehovah laat Abraham en Sarah weten dat zij, als ze 100 en 90 zijn, een zoon krijgen: Izak. Abraham spreekt ook tot de HEERE (Jehovah). Er was, volgens de tekst, sprake van “zien”. Hoewel dat op zich een ruimer begrip is, moet het hier over letterlijk zien gaan. (Zie het Hebreeuwse רָאָהra’ah.) Dit was niet de eerste keer dat Jehovah (HEERE) aan Abraham verscheen. Genesis 12 : 7 zegt:

Zo verscheen de HEERE aan Abram, en zeide: Aan uw zaad zal Ik dit land geven. Toen bouwde hij aldaar een altaar den HEERE, Die hem aldaar verschenen was.

Ook hier staat er niet bij hóe dat Jehovah aan Abraham verscheen. Dus ook niet dat Hij in een droom verscheen. Dat laatste komt wel voor in het Oude Testament, dus als het hier zo geweest was, dan had het er bij kunnen staan. In Genesis 15 bijvoorbeeld verschijnt Jehovah in een “gezicht” (“vision” in het Engels) aan Abraham, hoe dat er ook uitgezien moge hebbe. In het Hebreeuws staat er: מַחֲזֶה (machazeh), wat ook gebruikt wordt in Numeri 24 : 4,  26 en Ezechiël 13 : 7. In ieder geval verscheen Jehovah op een bepaalde plaats, want op die plaats bouwde Abraham een altaar voor Jehovah.

Jehovah verschijnt als man aan Abraham in Genesis 18

In Genesis hoofdstuk 18 zijn we nog bij Abraham en dan staat er in vers 1:

verscheen hem de HEERE aan de eikenbossen van Mamre, als hij in de deur der tent zat, toen de dag heet werd.

Ook hier weer: “Jehovah” verscheen aan Abraham. We kunnen het “plaatje” zo tekenen. Geen engel, “gezicht” (vision) of iets anders, nee, Jehovah Zelf. Uit vers 2 blijkt in welke “gedaante” Jehovah tot Abraham kwam:

En hij hief zijn ogen op en zag; en ziet, daar stonden drie mannen tegenover hem; als hij hen zag, zo liep hij hun tegemoet van de deur der tent, en boog zich ter aarde.

Hieruit blijkt het fysieke “contact” tussen Jehovah en Abraham.

Drie mannen verschijnen aan Abraham

Vers 1 zegt “Jehovah verschijnt”. In vers 2 ziet Abraham 3 mannen. Hij loopt hen tegemoet, buigt ter aarde en richt zich dan tot de HEERE uit vers 2:

En hij zeide: Heere! heb ik nu genade gevonden in Uw ogen, zo gaat toch niet aan Uw knecht voorbij.

Uit zijn daden en woorden blijkt dat Abraham Jehovah als man (אֱנוֹשׁʼĕnôwsh) ziet. Hij spreekt met Hem en er wordt gegeten en gezorgd voor deze mannen. En ook hier staat niks van engel, “gezicht” (vision) of iets anders. Jehovah Zelf is fysiek aanwezig bij Abraham en Abraham geeft Hem dan ook alle eer (buigt voor Jehovah). Of we begrijpen hoe dit kan en hoe dit past in bijvoorbeeld “Geen mens heeft ooit God gezien“, in Johannes 1 : 18, doet er op dit punt niet toe. Hou het simpel, stel gewoon vast dat de Schrift zegt dat Jehovah en Abraham elkaar zagen en met elkaar spraken en aten.

Wat zegt het wachttorengenootschap over Genesis 18?

Maar zo simpel wil het wachttorengenootschap het toch niet houden. De mannen aldaar geloven namelijk niet wat de Schrift hier zegt. Dat kan volgens hen niet kloppen, omdat de (almighty “getrouwe en beleidvolle slaaf”) iets anders leert over Jehovah. Namelijk dat Jehovah de onzienlijke God is, terwijl de Bijbel juist leert dat Jehovah het zienlijke (Zijn uitgedrukte Beeld) van God is. Tsja, en in die WTG-lezing kan Jehovah natuurlijk niet gezien worden. Dan moet je er iets anders van maken. En dat doen ze dan ook. Een artikel in De Wachttoren zegt:

Nu kunnen wij begrijpen waarom Abraham de gematerialiseerde engel die als woordvoerder van God optrad, aansprak alsof hij tot Jehovah God zelf sprak. Aangezien deze engel precies zei wat God Abraham wilde laten weten en Hem daar persoonlijk vertegenwoordigde, kon in het bijbelse verslag worden gezegd dat ’Jehovah aan hem verscheen’. — Genesis 18:1.

Gematerialiseerde engel die als woordvoerder van God optrad

De botte ontkenning van wat geschreven staat, wordt verpakt in “de gematerialiseerde engel die als woordvoerder van God optrad”. Het was “alsof” Abraham tot Jehovah sprak en andersom. Niet echt dus. Uit deze zin in de geïntroduceerde WTG-leugen, blijkt dat de clou van het verhaal volledig aan de leerstellingenmakers van het WTG ontgaat.

Aangezien deze engel precies zei wat God Abraham wilde laten weten en Hem daar persoonlijk vertegenwoordigde, …

“Engel” is het Hebreeuwse woord “מַלְאָךְmal’ak (boodschapper). Maar dát is nu juist Jehovah. Dat “boodschappen”, communiceren met het schepsel, is namelijk de “functie” van Jehovah. Dan klopt het ook dat Jehovah precies zei wat God (de Onzienlijke) aan “Abraham wilde laten weten en Hem daar persoonlijk vertegenwoordigde. Jehovah is niet het onzienlijke van, maar het zienlijke!

Het WTG stelt in hetzelfde artikel ook dit:

Vandaar dat begrepen kan worden hoe Abraham, Mozes, Manoah en anderen met een gematerialiseerde engel konden spreken alsof zij met God spraken.
Wat deze mannen zagen, waren engelen die God vertegenwoordigden, en niet God zelf.

En weer is er de ontkenning van wat geschreven staat, verpakt in “Vandaar dat begrepen kan worden“. Dan wordt er gezegd dat er via een “gematerialiseerde engel” met God gesproken werd. Uiteraard bedoelt het WTG hier een ander “wezen” mee. Alsof er een soort groep van engelen bestaat, waaruit God er een kiest om voor Hem te spreken en wel zo dat het lijkt “alsof er met God gesproken wordt”. Maar in heel hoofdstuk 18 wordt “God” niet genoemd. Wél Zijn uitgedrukte Beeld, Jehovah dus. Hij boodschapt aan Abraham. Jehovah verschijnt, spreekt en eet.

Het wachttorengenootschap wil dit maar niet erkennen en daarmee wordt een deksel gelegd op heel Gods Woord. Dat is duidelijk te zien in zo’n beetje alle leerstellingen die het WTG produceert. Neem daarom alstublieft afstand van dit ongeloof. Deel niet in hun dwaling!

Twee mannen gaan naar Sodom

In hoofdstuk 18 van Genesis, vers 16, gaat het verslag verder met:

Toen stonden die mannen op van daar, en zagen naar Sodom toe; en Abraham ging met hen, om hen te geleiden.

Dat waren dus 3 mannen, plus Abraham. Ze stonden op om op weg te gaan naar Sodom. Teken het maar uit. Maar onderwerg wordt er tussen Jehovah en Abraham nog verder gesproken over de “kwestie Sodom en Gomorra”. Vers 22:

Toen keerden die mannen het aangezicht van daar, en gingen naar Sodom; maar Abraham bleef nog staande voor het aangezicht des HEEREN.

De groep van 4 mannen

De “groep van 4” houdt daar op. Jehovah en Abraham zetten hun conversatie over Sodom en Gomorra voort. Die twee mannen, nog steeds zonder naam, hadden kennelijk wat te doen in Sodom en Gomorra, dus die trokken verder. In vers 33 is ook de ontmoeting en het gesprek tussen Jehovah en Abraham klaar. Er staat:

Toen ging de HEERE weg, als Hij geëindigd had tot Abraham te spreken; en Abraham keerde weder naar zijn plaats.

Ook dit kun je weer uittekenen. Waar ging de HEERE (Jehovah) naar toe? Dat staat er niet bij, maar het kan niet anders zijn dan naar de plaats waar Hij vandaan kwam. Uit de hemel dus, zoals ook blijkt uit Genesis 19 : 24:

Toen deed de HEERE zwavel en vuur over Sodom en Gomorra regenen, van den HEERE uit den hemel.

Jehovah, eerst deel uitmakend van de “drie mannen”, was weer in de hemel. De twee mannen van dat “gezelschap” uit 18 : 1, de boodschappers (vers 13; engelen) uit 19 : 1, kwamen in Sodom aan. En daar boodschappen (spreken) zij met God en gaat de geschiedenis verder.

Niet onbesproken laten

Het gaat dus om de ontkenning dat Jehovah Abraham bezoekt. Het gaat mij niet eens om de uitleg dat een geest “gematerialiseerd” is en een lichaam als “verschijningsvorm” heeft aangenomen. Dat laat ik maar liggen. Maar de botte WTG-ontkenning omtrent Jehovah, het uitgedrukte Beeld Gods, die naar de gelovige Abraham kwam, kan ik niet laten liggen. Ik kan het niet onbesproken laten dat het WTG er een andere versie van maakt (het was alsof…), terwijl de Bijbel klip en klaar zegt hoe het toen gegaan is. Voor dat ongeloof moet ik de Jehovah’s Getuigen waarschuwen. Trap niet in deze leugen!

Jehovah spreekt met Hagar aan de waterfontein

In de geschiedenis van Hagar, die in de woestijn gevlucht was, spreekt zij met “des HEEREN Engel”, ook genoemd: “Engel des HEEREN”. “Boodschapper Jehovah” dus. In het Hebreeuws staat namelijk : מַלְאָךְ mal’ak (boodschapper) – יְהֹוָה Yĕhovah. Zo wordt Jehovah aangekondigd, als Degene die met een boodschap komt. “Engel van”, alsof dit een ander wezen zou zijn, door Jehovah gestuurd, zoals bijvoorbeeld een koning een onderdaan als boodschapper met een bericht stuurt, staat hier niet. Enkel “Jehovah Boodschapper” en “Boodschapper Jehovah”. Het is Jehovah Zelf die een boodschap had voor Hagar. Hij spreekt met haar. Dat is goed te zien in de volgende verzen:

Voorts zeide de Engel des HEEREN tot haar: Ik zal uw zaad grotelijks vermenigvuldigen, ….
En zij noemde den Naam des HEEREN, Die tot haar sprak: Gij, God des aanziens! …

“Ik zal …”, zegt Jehovah tot Hagar

Uiteraard kan alleen God “zaad grotelijks vermenigvuldigen“. Een boodschapper (engel) kan dat niet en zou dus niet kunnen zeggen: “Ik zal…”. Wel: “Jehovah zal…”, maar dat wordt niet gezegd. En dan staat er dat Hagar de Naam Jehovah noemt, “Die tot haar sprak”. Ze zegt “Gij, God…”. Hagar wist dat God Zelf, haar bekend onder de Naam Jehovah, tegenover haar stond en Zijn boodschap overbracht. Direct, van aangezicht tot aangezicht en niet via een “ander wezen” (engel) als boodschapper. Evenmin via een “geestverschijning” of visioen, maar fysiek, letterlijk. Ze keken elkaar aan. Dat zegt ze ook in vers 13:

Heb ik ook hier gezien naar Dien, Die mij aanziet?

De benaming “Engel des HEEREN” kun je ook lezen als “Engel (Boodschapper) namelijk de HEERE”. Net zoals “het Woord der Waarheid”, hetzelfde is als “Het Woord namelijk de Waarheid”. Of “Koninkrijk der hemelen” in de verzen waar het gaat over “in het Koninkrijk der hemelen … ingaan” (o.a. Matthéüs 5 : 20), is te lezen als “Koninkrijk namelijk de hemel”. Het WTG heeft echter bepaald dat de “Engel van Jehovah” een door Jehovah gezonden geestelijk wezen (engel) is. Maar de Bijbel leert dat de Boodschapper Gods toen gekend werd áls Jehovah. Nogmaals: God in al Zijn Heerlijkheid kan niet gezien worden. Slechts de buitenkant en dan ontdaan van Zijn Heerlijkheid, kan gezien worden. De Naam die daarbij hoorde in het Oude Testament is Jehovah.

Genesis 32: Jehovah worstelt met Jakob

In Genesis 32 wordt ons de geschiedenis van Jakob aan de rivier de Jabbok verteld.

Doch Jakob bleef alleen over; en een man worstelde met hem, …

Die “man” uit vers 24 blijkt in vers 30 Jehovah te zijn, als uitgedrukte Beeld van God Zelf.

En Jakob noemde den naam dier plaats Pniël: Want, zeide hij ik heb God gezien van aangezicht tot aangezicht, en mijn ziel is gered geweest.

Hoe redeneert het WTG dit weg? De Wachttoren 1959, Vragen van lezers:

Toen Jakob met een man die in feite een gematerialiseerde engel van Jehovah was, worstelde, … In werkelijkheid was het echter slechts Jehovah’s gematerialiseerde engel die hij had gezien en met wie hij had geworsteld en die zijn naam, zoals bij zulke gematerialiseerde schepselen de gewoonte was, niet had gezegd.

“Ik heb het aangezicht van God gezien”, zegt Jakob

Dus het WTG zegt hier dat men niet gelooft dat het Jehovah Zelf was die met Jakob worstelde, ondanks dat het er wel gewoon staat. “Ik heb het aangezicht van God gezien“, zegt Jakob. Het WTG meent dat dit niet waar is en zegt dus in feite: dit heeft God niet goed in Zijn Woord laten optekenen. Foutje van de Auteur Zelf, maar ach, wij “verbeteren” het wel. Wij leggen wel even uit hoe het echt zit. Namelijk dit: het moet “een gematerialiseerde engel van Jehovah” geweest zijn. Het kan eenvoudig niet Jehovah Zelf zijn, omdat wij dat zo niet leren…

De “wijze mannen” van het wachttorengenootschap weten het dus beter dan de Auteur van de Bijbel. Hoeveel meer aan hoogmoed wil u hebben?

Richteren 6: Jehovah zet zich onder de eik en spreekt met Gideon

De geschiedenis van Gideon in Richteren 6 is een prima voorbeeld van het door elkaar gebruiken van “Engel des HEEREN” en “HEERE”. Het begint in vers 8 met “een man, die een profeet was”. Die sprak namens Jehovah. Daarna, in vers 11 kwam de “Engel des HEEREN” naar de aarde en uiteraard had Deze een boodschap te vertellen, want dat is nu eenmaal de functie van “Boodschapper Jehovah”: “De HEERE is met u, gij, strijdbare held!Er ontstaat een gesprek tussen Gideon en in vers 14 staat dan:

Toen keerde zich de HEERE tot hem, en zeide: ….

Zowel de uitdrukkingen “Engel des HEEREN” als “HEERE” en ook een keer “Engel Gods” worden gebruikt in de verzen. Lees het a.u.b. zelf na. Vers 22 en 23 besluiten deze aanwezigheid van Jehovah bij Gideon met:

Toen zag Gideon, dat het een (“een” staat niet in Hebreeuws) Engel des HEEREN (= Boodschapper Jehovah) was; en Gideon zeide: Ach, Heere, HEERE! (Jehovah) daarom, omdat ik [een]  Engel des HEEREN (= Boodschapper Jehovah) gezien heb van aangezicht tot aangezicht.
Doch de HEERE zeide tot hem: Vrede zij u, vrees niet, gij zult niet sterven.

Boodschapper Jehovah

Na het zien van de “Engel des Heeren” door Gideon, spreekt hij de Boodschapper zonder omwegen – en in alle onderworpenheid aan God Zelf (Heere – adonai) – aan met de Naam  Jehovah! Maar wat zegt het wachttorengenootschap over wat Gideon zag?

De gematerialiseerde engel die door Gideon werd gezien en met wie hij sprak, wordt in het bijbelse verslag dus voorgesteld alsof hij God zelf was. 

Vergelijk deze WTG-reactie met de Schrift en trek zelf de conclusie wat waar is… In vers 23 van Richteren 6 blijkt “Boodschapper Jehovah” (Engel des HEEREN) de “HEERE” (Jehovah) te zijn. Er zit dus geen verschil in “wezen” in. Jehovah is het uitgedrukte Beeld Gods, speciaal “bestemd” om met de mens te communieren, soms van aangezicht tot aangezicht.

Als God een boodschap brengt aan de mens, dan wordt dat op diverse plaatsen in de vertaling “Engel des Heeren” genoemd. Het legt de nadruk op Jehovah, Die een boodschap brengt. Maar van een apart “wezen” (engel) die door Jehovah uitgezonden wordt, zoals het WTG leert, is geen enkele sprake.

Richteren 13: Jehovah verschijnt aan de ouders van Simson

Het slot van deze bespreking brengt ons bij de geschiedenis die voorafgaat aan de geboorte van Simson, in Richteren 13. In dat hoofdstuk (lees het a.u.b. in z’n geheel) vinden we:

  • HEERE (Jehovah)
  • Engel des HEEREN (Boodschapper Jehovah)
  • Man Gods
  • God
  • Engel Gods
  • Man
  • Wonderlijk

Aan het einde van de geschiedenis kwam Manoach er achter met Wie zij gesproken hadden, namelijk met de Ene, met Jehovah, het uitgedrukte Beeld Gods. Vers 21-23 zegt:

… Toen bekende Manoach, dat het [een] Engel des HEEREN (Boodschapper namelijk Jehovah) was.
En Manoach zeide tot zijn huisvrouw: Wij zullen zekerlijk sterven, omdat wij God gezien hebben.
Maar zijn huisvrouw zeide tot hem: Zo de HEERE (Jehovah) lust had ons te doden, Hij had …

Manoach en zijn vrouw

Manoach zegt eerst dat hij begreep dat het Jehovah als Boodschapper was. Hij zegt niet dat zij een vertegenwoordiger (engel) van God gezien hebben, maar dat zij God gezien hebben! Dit staat er niet zomaar. Het staat er omdat het zo is! We zouden eenvoudig geloven dat het God Zelf is, uiteraard onder de Naam en “functie” Jehovah, anders is het niet mogelijk, Die Zich vertoonde en sprak met Manoach en zijn vrouw. De woorden van haar maken ook duidelijk dat het steeds om Eén-en-dezelfde gaat, namelijk Jehovah. Zij wist kennelijk wat er geschreven stond (Exodus 33; geschiedenis van Mozes), namelijk dat geen mens God kan zien en leven. Zij noemt daarbij de Naam Jehovah, waardoor het dus mogelijk is God te zien, maar dan alleen in Zijn uitgedrukte Beeld.

Wat zegt het WTG over met Wie Manoach en zijn vrouw spraken?

“… Hoewel Manoah Jehovah God niet werkelijk had gezien, voelde hij dat zo aan omdat hij de gematerialiseerde persoonlijke woordvoerder van God had gezien.”
“… Ook in dit verslag wordt de engel die als boodschapper optrad „Jehovah’s engel” en „de engel van de ware God” genoemd (Rechters 13:2-18).”
“Ook toen een engel van God aan Manoah en zijn vrouw verscheen, beschouwden zij deze vertegenwoordiger als God zelf: „Toen begreep Manoah dat het de Engel des HEREN geweest was. En Manoah zeide tot zijn vrouw: Wij zullen zeker sterven, want wij hebben God gezien.”

Dat kan dus niet; “een vertegenwoordiger”, in de zin dat het een ander wezen is, zoals de JG-uitleg behelst, is niet God Zelf. Zo kan die dus ook niet “beschouwd worden”. Er is ook geen enkele aanwijzing dat “Manoah en zijn vrouw Degene met wie ze spraken als vertegenwoordiger van God beschouwden, in de zin van een engel, een ander “wezen”. Als dit zo was geweest, had het ongetwijfeld niet zo in de Bijbel gestaan, zoals het er nu in staat. Dan had de vrouw van Manoach niet kunnen zeggen dat ze God gezien hadden, toen ze de Engel des HEEREN gezien hadden. Dat kan van alles zijn, bijvoorbeeld “God heeft ons een boodschap gegeven” of “Wij hebben Zijn engel gezien”, maar juist niet: “wij hebben God gezien”. Maar in die tijd wist men ongetwijfeld dat als God verscheen en sprak, Hij dit deed als Jehovah.

De enige Zoon heeft God verklaard

Er is, in het kader van Jehovah bezoekt Abraham, zeker nog meer te bespreken over het verschijnen en spreken van Jehovah met aardse schepselen in het Oude Testament. Bijvoorbeeld over Izak, Salomo en Mozes (over Gods Heerlijkheid). Voor dit artikel hou ik het hierbij. Maar niet zonder te wijzen naar het Nieuwe Testament, waar Johannes in zijn versie van het Evangelie vertelt Wie het is Die de onzienlijk God aan ons “verklaart”, laat “zien”. Dat is namelijk dé Zoon, de Erfgenaam van de Vader dus. Die Zoon kennen wij als Here (Jehovah) Jezus Christus. Die zien wij met “heerlijkheid en eer gekroond” (Hebreeën 2 : 9) Deze Zoon is volgens Paulus in Hebreeën 1 : 3:

… het Afschijnsel Zijner heerlijkheid, en het uitgedrukte Beeld Zijner zelfstandigheid …

Johannes 1 : 18 zegt:

Niemand heeft ooit God gezien; de enige (Gr. monogenēs; “only”) Zoon (de enige Erfgenaam), Die in den schoot des Vaders is, Die heeft [Hem ons] verklaard.

“Enige Zoon” of “eniggeboren god” in Johannes 1 : 18

Wie deze tekst in de Nieuwe Wereldvertaling opzoekt, vindt een absoluut vreemde vertaling:

Geen enkel mens heeft ooit God gezien. De eniggeboren god, die dicht bij de Vader is, die heeft duidelijk gemaakt wie Hij is.

Het WTG beroept zich op een ander manuscript, dat deze vertaling mogelijk zouden maken. Maar uit het zinsverband is wel duidelijk dat dit niet kan. Tegenover “Vader” (Levengever) kan niets anders staan dan “Zoon” (uit de Vader voortgekomen). Maar goed, het WTG zag hier kennelijk een unieke kans om nog een keer het idee dat Jezus “een god” is, (Johannes 1), te “bevestigen”. Geheel ten onrechte natuurlijk.

Pas op voor al die verkeerde leerstellingen van Jehovah’s Getuigen! Hou het simpel. Geloof wat er geschreven staat in Gods Woord.


Jehovah bezoekt Abraham

Jehovah bezoekt Abraham

2 Reacties

  1. Frits van Pelt 18/03/2020
  2. Frits van Pelt 15/03/2020

Geef een reactie

Translate »